Repasaż
Przeanalizujmy następującą sytuację: w eliminacjach konkurencji 50m stylem dowolnym na ósmym miejscu sklasyfikowano dwóch zawodników, którzy uzyskali identyczny czas. Do finałów (A i B) zgodnie z regulaminem zawodów awansuje po ośmiu zawodników. W takiej sytuacji po odbytych wyścigach eliminacyjnych nie jesteśmy w stanie wskazać wszystkich finalistów, a dokładniej mówiąc, który z tych dwóch zawodników powinien wystartować w finale. Co zrobić w takiej sytuacji?
W artykule podano odpowiedź na powyższe pytanie i wiele innych, które mogą nasunąć się w trakcie analizy przepisu SW 3.2.3. Poniżej opisano przypadki, w których konieczne jest rozegranie repasażu, określono w jaki sposób należy traktować czasy i dyskwalifikacje uzyskane w repasażach. Wyjaśniono także, dlaczego przepisy precyzują moment rozegrania repasażu, a także omówiono sytuacje, w których repasaż może nie przynieść rozstrzygnięcia. Podano szereg przykładów ułatwiających zrozumienie przepisów.
Na początku zdefiniujmy, czym jest repasaż.
Repasaż jest dodatkowym wyścigiem, który rozgrywa się w celu:
- wyłonienia zawodników, którzy awansują do kolejnego etapu rywalizacji (z eliminacji do finałów/półfinałów, z półfinałów do finałów),
- ustalenia kolejności zawodników rezerwowych,
w przypadku, kiedy nie jest to możliwe na podstawie uzyskanych wyników (zmierzono identyczne czasy).
Uwaga: Przepisy (SW 3.1.1.6) określają jeden specyficzny przypadek, kiedy nie należy rozgrywać repasażu. Muszą być spełnione następujące warunki:
- konkurencja 800m lub 1500m dowolnym,
- zawody rozgrywane są na 10 torowej pływalnia,
- regulamin określa, że do finału awansuje 8 zawodników,
- dwóch lub trzech zawodników uzyska jednakowe czasy dla ósmego miejsca.
Należy wtedy rozegrać finał w poszerzonym, 9 lub 10 osobowym, składzie.
Warto zwrócić uwagę, że słowo repasaż nie występuje w polskim tłumaczeniu przepisów pływania. Słowo pochodzi z języka francuskiego i oznacza ponowny wyścig. Angielski termin to swim-off (występuje w przepisach FINA).
Przykład 1
Konkurencja rozgrywana jest systemem eliminacji i finałów (A i B), do których awansuje po ośmiu zawodników. W eliminacjach na ósmym miejscu sklasyfikowano dwóch zawodników. Rozwiązanie: Należy rozegrać repasaż. Zwycięzca repasażu wystartuje w finale A, a przegrany w finale B.
Czasy i dyskwalifikacje
Repasaż ma na celu tylko i wyłącznie ustalenie kolejności zawodników w nim uczestniczących, dlatego czasów uzyskanych w repasażach nie bierze się pod uwagę przy rozstawianiu wyścigów następnego etapu rywalizacji. Na tej samej zasadzie należy traktować dyskwalifikacje, które mają miejsce w repasażu. Powodują one przegranie repasażu, ale nie dyskwalifikują zawodnika z całej konkurencji. Zdyskwalifikowany zawodnik zajmuje najniższe spośród miejsc, o które odbywał się repasaż.
Przykład 2
Sytuacja jak w przykładzie pierwszym. W repasażu zwycięzca uzyskał wynik lepszy niż najlepszy zawodnik eliminacji, z kolei wynik przegranego w repasażu jest groszy od wyniku siedemnastego zawodnika eliminacji. Na których torach należy rozstawić tych zawodników w finałach? Czy przegrany w repasażu w ogóle powinien wystartować w finale skoro jego czas jest gorszy od pierwszego rezerwowego? Rozwiązanie: Czasy z repasażu nie są brane pod uwagę, a zawodnicy będą rozstawieni zgodnie z czasami uzyskanymi w eliminacjach (zwycięzca repasażu na 8 torze w finale A, przegrany na 4 torze w finale B). Przegrany zapewnił sobie miejsce w finale na podstawie wyniku uzyskanego w eliminacjach, gorszy wynik w repasażu nie pozbawia go prawa do startu w finale.
Przykład 3
Sytuacja jak w przykładzie pierwszym. W repasażu jeden z zawodników zostaje zdyskwalifikowany. Rozwiązanie: Zawodnik zdyskwalifikowany przegrywa repasaż, ale nie pozbawia go to prawa udziału w finale B. Zawodnik, który nie został zdyskwalifikowany wygrywa repasaż i wystartuje w finale A. Przydział torów jak w przykładzie drugim.
Brak rozstrzygnięcia w repasażu
Możliwa jest sytuacja, w której repasaż nie przyniesie rozstrzygnięcia. Może się tak stać gdy co najmniej dwóch zawodników:
- uzyska ponownie identyczne czasy,
- zostanie zdyskwalifikowanych.
Nie jest wtedy możliwe określenie kolejności tych zawodników i jeżeli w repasażu nie startowało więcej zawodników (a może się tak zdarzyć), którzy dopełnili skład finału należy rozegrać kolejny repasaż.
Zgodnie z interpretacją przepisu podaną przez USA Swimming wyścigi repasażowe należy rozgrywać do skutku, czy do uzyskania pełnego składu finału.
Przykład 4
W repasażu o ostatnie miejsce w finale startuje dwóch zawodników. Obaj uzyskują ponownie jednakowy czas. Rozwiązanie: Ponieważ repasaż nie przyniósł rozstrzygnięcia należy rozegrać kolejny wyścig z udziałem tych dwóch zawodników.
Przykład 5
W repasażu o ostatnie miejsce w finale startuje dwóch zawodników. Obaj zostają zdyskwalifikowani. Rozwiązanie: Ponieważ repasaż nie przyniósł rozstrzygnięcia należy rozegrać kolejny wyścig z udziałem tych dwóch zawodników.
Przykład 6
W repasażu o ostatnie miejsce w finale startuje trzech zawodników. Dwaj z nich zostają zdyskwalifikowani. Rozwiązanie: Repasaż wyłonił ostatniego finalistę, więc nie ma potrzeby rozgrywania kolejnego wyścigu.
Przykład 7
W repasażu o ostatnie miejsce w finale startuje trzech zawodników. Dwaj z nich uzyskują ponownie jednakowy czas, a trzeci zawodnik uzyskuje czas gorszy od nich. Rozwiązanie: Ponieważ repasaż nie przyniósł rozstrzygnięcia należy rozegrać kolejny wyścig, ale tylko z udziałem dwóch zawodników, którzy uzyskali lepszy rezultat.
Przykład 8
W repasażu o dwa ostatnie miejsca w finale startuje trzech zawodników. Dwaj z nich uzyskują ponownie jednakowy czas, a trzeci zawodnik uzyskuje czas lepszy od nich. Rozwiązanie: Zwycięzca repasażu awansuje do finału, ale nadal nie da się określić jego pełnego składu. Konieczne jest rozegranie kolejnego wyścigu, ale tylko z udziałem dwóch zawodników, którzy uzyskali gorszy rezultat.
Przykład 9
W repasażu o dwa ostatnie miejsca w finale startuje trzech zawodników. Dwaj z nich uzyskują ponownie jednakowy czas, a trzeci zawodnik uzyskuje czas gorszy od nich. Rozwiązanie: Pomimo tego, że zawodnicy uzyskali jednakowe czasy repasaż przyniósł rozstrzygnięcie, nie ma potrzeby rozgrywania kolejnego wyścigu, zawodnicy obaj zawodnicy awansują do finału.
Czas przed repasażem
Wyścig repasażowy należy rozegrać nie wcześniej niż godzinę po tym, jak wszyscy mający wziąć w nim udział zawodnicy ukończą ostatnie wyścigi w danym bloku. Celem tego przepisu jest zrównanie szans wszystkich zawodników poprzez zapewnienie zawodnikowi, który ukończył poprzednie wyścigi jako ostatni niezbędnego czasu na odpoczynek.
Przykład 10
Zawodnik 1 startował w porannym bloku dwa razy: w wyścigu na 50m dowolnym (zakończony o 9.15) i w wyścigu na 100m zmiennym (10.32). Zawodnik 2 startował również dwa razy: na 50m dowolnym (9.17) i 200m klasycznym (11.06). Zawodnicy zostali sklasyfikowani na 8 miejscu w konkurencji 50m dowolnym. O której godzinie najwcześniej może odbyć się repasaż? Rozwiązanie: o godzinie 12.06, ponieważ ostatni zawodnik (2) zakończył swój ostatni wyścig o godzinie 11.06.
Jeżeli repasaż nie przyniósłby rozstrzygnięcia nie ma potrzeby czekania godzinę przed następnym wyścigiem. Zawodnicy zakończyli ostatni wyścig (repasaż) równocześnie, więc mają tyle samo czasu na odpoczynek i wcześniejsze rozegranie wyścigu nie stworzy sztucznej przewagi jednemu z nich.
Właśnie ze względu na możliwość, że pierwszy repasaż nie przyniesie rozstrzygnięcia, najlepiej rozegrać repasaż najwcześniej jak to możliwe (np. pomiędzy innymi konkurencjami eliminacji), a nie czekać na koniec eliminacji. Dzięki temu w przypadku konieczności rozegrania kolejnego repasażu można będzie dać czas zawodnikom na odpoczynek bez konieczności opóźniania zakończenia całego bloku.
Przepis określający najwcześniejszy moment rozegrania repasażu (nie wcześniej niż godzinę po zakończeniu ostatniego wyścigu przez zaangażowanych zawodników) dotyczy eliminacji. W przypadku konkurencji rozgrywanych systemem eliminacji, półfinałów i finałów, gdzie półfinały i finały są rozgrywane w tym samym bloku (np. konkurencje na 50m w trakcie Mistrzostw Europy na krótkiej pływalni), godzina rozegrania ewentualnych repasaży po półfinałach powinna być podana na odprawie technicznej, tak, żeby umożliwić przeprowadzenie zawodów zgodnie z planem.*
*Serdecznie dziękuję Jerzemu Kowalskiemu za podanie przykładu z repasażem po półfinałach i wyjaśnienia.
Oryginalny tekst przepisów USA Swimming odnośnie repasażu: Swim-Offs — A swim-off is considered to be part of the total preliminary process of qualifying for the finals. In no case may a swimmer with a faster time displace another who placed ahead of him within a heat as the result of a decision by the Referee or Place Judges in accordance with Section 102.24. If this situation results in disputed qualifications, all swimmers having times tied or within the disputed times shall swim-off to qualify for the disputed place or places in the final. The swim-off shall be timed and judged in the same manner as the original event unless a subsequent timing system malfunction requires that an adjustment be made. For the seeding of finals, the times used for the swimmers involved shall be the times achieved in their original preliminary heats. This elimination may be held at any time set by the Referee, but not more than 45 minutes after the last heat of any event in which any one of these swimmers is competing in that session. In the case of a disqualification in a swim-off the swimmer so disqualified is relegated to the lowest qualifying position for which he/she is competing. Disqualification in a swim-off for a qualifying position shall not eliminate a swimmer from eligibility to compete in the accompanying finals, or as an alternate. If disqualifications leave a vacancy for the full complement of finalists, swim-offs shall be continued among the disqualified swimmers until a full complement of finalists is assured.
